Title:

Wskaźnik syntetyczny w procesie oceny gospodarki finansowej gmin wiejskich

Group publication title:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Title in english:

Synthetic index of financial management assessment of rural communities

Creator:

Dziekański, Paweł

Subject and Keywords:

wskaźnik syntetyczny ; finanse ; efektywność ; synthetic indicator ; finance ; effectiveness

Description:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 3 (24), s. 148-163

Abstrakt:

Sektor publiczny został powołany do realizacji zadań z zakresu użyteczności publicznej. Zadania te z reguły mają charakter niedochodowy, co powoduje, że są finansowane ze środków publicznych. W takich okolicznościach istotną kwestią jest, aby wybór zadań przeznaczonych do realizacji odbywał się racjonalnie i po przeprowadzeniu wieloaspektowej analizy. Problematyka pomiaru efektywności nabiera szczególnego znaczenia w zarządzaniu finansami zarówno samorządowymi, jak i całego sektora publicznego – w związku z wdrożeniem koncepcji nowego zarządzania publicznego. Ocena gospodarki finansowej jest zadaniem trudnym. Wymaga uwzględnienia wielu różnych zmiennych. Wybrany zestaw cech opisujących gospodarkę finansową powinien w pełni i możliwie wszechstronnie charakteryzować badane zjawisko. Celem badania było sprawdzenie, czy ocenie efektywności działań finansowych samorządu może służyć wskaźnik syntetyczny, którego struktura zależy od przyjętych założeń metodycznych. Dobór zmiennych finalnych do struktury wskaźnika syntetycznego obejmuje zmienne opisujące gospodarkę finansową. Finalny zbiór zmiennych diagnostycznych ustalono, biorąc pod uwagę kryteria merytoryczne, formalne i statystyczne. Charakterystykę jednostek przestrzennych oparto na: średniej arytmetycznej, odchyleniu standardowym, współczynniku zmienności, współczynniku asymetrii, współczynniku korelacji. Uwzględniając przesłanki formalne, wybrano zmienne mierzalne, kompletne i dostępne. Metody porządkowania liniowego pozwalają na ustalenie hierarchii obiektów, czyli uporządkowanie ich od obiektu stojącego najwyżej w tej hierarchii do obiektu znajdującego się w niej najniżej. Porządkowanie liniowe umożliwia wielowymiarową analizę zjawiska. Syntetyczny miernik przyjmuje wartości z przedziału [0;1], przy czym wyższa wartość tego wskaźnika oznacza korzystniejszą sytuację obiektu. Przedmiotem przeprowadzonych badań były gminy wiejskie województwa świętokrzyskiego. Struktura wskaźnika syntetycznego składała się z następujących zmiennych: wartości dochodów własnych, wartości dochodów z PIT, wartości dochodów z CIT, wartości dochodów podatkowych, wartości środków pozyskanych ze źródeł zewnętrznych, wartości wydatków bieżących, wartości wydatków majątkowych, wartości wydatków na opiekę społeczną i wartości wydatków na administrację publiczną. Gminy województwa świętokrzyskiego charakteryzowały się dużym zróżnicowaniem pod względem kondycji finansowej. Z jednej strony można było wyróżnić grupę gmin o wysokim poziomie kondycji finansowej, z drugiej zaś – gminy o wskaźniku bardzo niskim. W przypadku gmin wiejskich województwa świętokrzyskiego wskaźnik syntetyczny jest niski i niestety musi być oceniony jako słaby – z uwzględnieniem granicznych wielkości (0,1). Problematyka pomiaru efektywności nabiera szczególnej wagi w zarządzaniu finansami zarówno samorządowymi, jak i całego sektora publicznego, w związku z wdrożeniem koncepcji nowego zarządzania publicznego. Duże wydatki w niektórych działach gospodarki budżetowej mogą być wyrazem i siły, i słabości danej gminy. Wnioskowanie zatem zawsze powinno być ostrożne, a ostateczne oceny poparte dodatkowymi badaniami

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Place of publication:

Wrocław

Date:

2013

Resource Type:

artykuł

Format:

application/pdf

Language:

pol

Relation:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 3 (24)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu