Advanced search ?

Object

Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary'ego S. Beckera
Download

Title: Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary'ego S. Beckera

Title in english:

The role of psychology in Gary S. Becker's economic approach to human behavior

Creator:

Fijałkowski, Łukasz

Description:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25), s. 54-63

Abstrakt:

W artykule przedstawiono interpretację "ekonomicznej teorii zachowań ludzkich" Gary'ego S. Beckera w zakresie relacji tego stanowiska metodologicznego do psychologii. Celem artykułu jest właściwe rozpoznanie roli, jaką psychologia odgrywa zarówno w pracach samego Beckera, jak i w jego economic approach. Związki "ekonomicznej teorii zachowań ludzkich" z psychologią poddane zostają analizie w następujących aspektach: w deklaracjach samego Beckera, w praktyce jego pracy, a także w kontekście metodologicznych źródeł inspiracji "podejścia ekonomicznego", z możliwością jego korekty w kierunku bardziej konsekwentnego wykorzystania osiągnięć psychologii. Beckerowska orientacja metodologiczna przedstawiona zostaje w taki sposób, aby ukazać jej historyczne i teoretyczne korzenie i inspiracje. Interpretowana jest jako bezkompromisowe zastosowanie logiki wyjaśniania sytuacyjnego, Popperowskiej zasady racjonalności, Robbinsowskiej analitycznej definicji ekonomii i Friedmanowskiego stanowiska dotyczącego nieważności "realizmu" założeń modeli ekonomicznych. W artykule wskazano, iż mimo inspiracji utylitarystyczną psychologią J. Benthama, "ekonomiczna teoria zachowań ludzkich" Beckera mieści się w antypsychologistycznym paradygmacie metodologii ekonomii. Zgodnie z dyrektywami metodologicznymi Poppera, Robbinsa i Friedmana, u Beckera mamy bowiem do czynienia z zastąpieniem realistycznego opisu psychiki człowieka aksjomatycznymi, "nierealistycznymi" założeniami o maksymalizacji i racjonalności. Jednakże wiedza psychologiczna jest dla teorii Beckera istotna, ponieważ stanowi ważny warunek trafnego konstruowania indywidualnych funkcji użyteczności. W związku z tym spostrzeżeniem, na przykładzie zagadnienia z zakresu psychologii moralności zaprezentowano możliwość głębszego zakorzenienia "ekonomicznej teorii zachowań ludzkich" w Benthamowskim pierwowzorze, z korzyścią dla wyjaśniania ludzkich wyborów i zachowań. Jak wskazuje D.C. North, w ramach ekonomii neoklasycznej powstaje problem: Dlaczego ludzie przestrzegają norm i praw oraz przestrzegają umów w warunkach, kiedy maksymalizacja indywidualnej użyteczności sugerowałaby inny wybór? Rozwiązaniem tego problemu może być przyjęcie istnienia źródła użyteczności w znaczeniu Beckerowskiej produkcyjnej teorii gospodarstwa domowego, które można nazwać samozadowoleniem moralnym. Takie rozumowanie może się spotkać z krytyką dotyczącą generalnie omawianej koncepcji metodologicznej, szczególnie z zarzutem o "adhokerię" w rozumieniu Blauga. Tymczasem przyjemności i przykrości związane z przekonaniami moralnymi znajdują swoje zakorzenienie w psychologicznej, a nawet biologicznej wiedzy o człowieku, jego potrzebach i psychice. Proponowane w artykule podejście pozwala osiągnąć kilka celów. Po pierwsze, dawny prekursor "podejścia ekonomicznego" J. Bentham próbował stworzyć możliwie pełną listę rodzajów przyjemności i przykrości. Taka lista może współcześnie powstać dzięki zdobyczom psychologii, które Benthamowi były nieznane. Po drugie, osiągnięcia psychologii mogą oferować zarówno inspiracje, jak i empiryczne, indukcyjne uprawdopodobnienia przyjmowanych w Beckerowskich funkcjach użyteczności źródeł użyteczności, oddalając tym samym zarzut o "adhokerię"

Publisher:

Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Place of publication:

Wrocław

Date:

2013

Resource Type:

artykuł

Resource Identifier:

oai:dbc.wroc.pl:24918

Language:

pol

Relation:

Ekonomia = Economics, 2013, Nr 4 (25)

Rights:

Wszystkie prawa zastrzeżone (Copyright)

Access Rights:

Dla wszystkich w zakresie dozwolonego użytku

Location:

Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Group publication title:

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Format:

application/pdf

Subject and keywords:

Gary S. Becker Jeremy Bentham ekonomiczna teoria zachowań ludzkich ekonomia neoklasyczna psychologia moralności economic approach to human behavior neoclassical economics moral psychology

Object collections:

Last modified:

Oct 16, 2019

In our library since:

Aug 22, 2014

Number of object content hits:

1 647

All available object's versions:

https://dlibra.kdm.wcss.pl/publication/27558

Show description in RDF format:

RDF

Show description in OAI-PMH format:

OAI-PMH

Edition name Date
Rola psychologii w ekonomicznej teorii zachowań ludzkich Gary'ego S. Beckera Oct 16, 2019

Similar

Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century
Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Ekonomia behawioralna: od koncepcji racjonalności do wizji ustroju ekonomicznego

Godłów-Legiędź, Janina

2013
artykuł
Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century
Ekonomia XXI Wieku = Economics of the 21st Century

Matematyzacja ekonomii - grzech pierworodny? Wieloaspektowa analiza wpływu i przyczyn

Ostapiuk, Aleksander

2017
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

The concept of human nature as a driving force for changes in economics exemplified by feminist and neoclassical economics. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu = Research Papers of Wrocław University of Economics, 2015, Nr 401, s. 155-165

Horodecka, Anna

2015
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Methodological Remarks on Anti-equilibrium by Janos Kornai

Musialik, Rafał

2023
artykuł
Śląski Przegląd Statystyczny = Silesian Statistical Review
Śląski Przegląd Statystyczny = Silesian Statistical Review

Reshaping economics to encompass quality of life issues

Ostasiewicz, Katarzyna Ostasiewicz, Walenty

2015
artykuł
17-th AMSE. Applications of Mathematics in Economics. International Scientific Conference: Poland, 27-31 Agust, 2014. Conference Proceedings Full Text Papers
17-th AMSE. Applications of Mathematics in Economics. International Scientific Conference: Poland, 27-31 Agust, 2014. Conference Proceedings Full Text Papers

Good Life: From Political to Human Economy

Ostasiewicz, Katarzyna Ostasiewicz, Walenty Rusnak, Zofia. Redakcja Zmyślona, Beata. Redakcja

2014
materiały konferencyjne
Argumenta Oeconomica
Argumenta Oeconomica

The Methodology of evolutionary and neoclassical economics as a consequence of the changes in the concept of human nature

Horodecka, Anna

2017
artykuł
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

Regionalny wymiar bezpieczeństwa w Azji Południowo-Wschodniej. Idea Wspólnoty ASEAN w świetle koncepcji wspólnot bezpieczeństwa

Fijałkowski, Łukasz Drelich-Skulska, Bogusława. Redakcja naukowa

2008
artykuł
More
×

Citation

Citation style:

Contact details

Address

Wrocław University of Science and Technology (Coordinator)
Library of Wrocław University of Science and Technology
Wybrzeże Wyspiańskiego 27
50-370 Wrocław, Poland

Phone

(+48) 71-320-38-30
(+48) 71-320-47-50

E-Mail

bc@pwr.edu.pl

Visit us!

https://biblioteka.pwr.edu.pl/

This page uses 'cookies'. More information